doğu ekspresi

vlogger, blogger, fotoğrafçı ve öğrencilerin akınıyla son dönemin en hipster yurt içi seyahat rotası: tcdd’nin doğu ekspresi treniyle ankara-kars yolculuğu.

140journos
140journos

--

yazı: dilan karadağ /140journos SO · araştırma: fem fahralı /140journos stajı · video & video editing: ümit oktay aymelek /140journos · sanat yönetmeni: berkant akarcan /140journos · katkıda bulunanlar: serkan arslan /140journos

ocak ayının ilk yarısında 14 bin 165 kişiyi ağırlayan doğu ekspresi ilk seferini 1939’da erzurum’a yaptı; 1962 yılında ise yolculuk kars’a kadar uzatıldı. 56 yıldır varlığını sürdüren trene bu sezon bilet bulmak, 25 saatlik yolculuğu tamamlamaktan çok daha zor. ilginin sebebi büyük oranda sosyal medya. instagram ya da youtube kanalı gibi mecralarına görsel içerik sağlamak amacıyla yollara dökülenler olağanüstü manzaraların ve led ışıklarla dekore ettikleri vagonlarının fotoğraflarını paylaştıkça talep artıyor. trans sibirya’ya gücü yetmeyen, kendini doğu ekspresi’nde buluyor.

2012’de yüksek hızlı tren projesi sebebiyle durdurulan haydarpaşa seferlerinden önce istanbul — kars arasında yol alan doğu ekspresi, istanbul’dan itibaren 11 şehri ziyaret ediyordu. şu anda ise ankara- kırıkkale- kayseri- sivas- erzincan-erzurum- kars ana hattında her gün sefer yapıyor ve 1080 km’lik yolu, 53 istasyonda durarak 24.5 saatte tamamlıyor. geçen yıla göre yüzde 40 artan yolcu sayısı sebebiyle yataklı vagon sayısı kimi seferlerde birden üçe çıkarılmış durumda. yolculuk ve sonrasında yapılacak kars seyahati, büyükşehirlerde sosyalleşmek için geçirilen olağan bir akşama denk.

trenin vardığı son nokta kars’ta da yerli turist sayısında patlama yaşanıyor. turizm acenteleri minimum 3 günlük “doğu ekspresi turları” düzenliyor. ocak-şubat 2018 turlarının bütçesi tek kişi için 600 tl ila 2.095 tl arasında değişiyor. trende yer bulunamamasının sebeplerinden birinin vagon kapatan acenteler olduğuna dair spekülasyonlar o kadar çok ki ulaştırma bakanı ahmet arslan konuya dair bir açıklama yaptı: “memnuniyetimiz o ki satışa sunulduğu andan itibaren, elektronik ortamda da satıldığı için insanlar hemen birkaç saniye içinde bilet satın alabiliyorlar. özellikle tur acenteleri de konaklama, dönüş ve yemekler dahil paket program yapıyor. onlar da grup halinde seyahat ediyorlar. onlarla gidenler de çok memnun. onlara ayrı vagonlar tahsis ediyoruz. ‘acenteler kapatıyor yer bulamıyoruz’ algısı var, hayır. çok olağanüstü ilgi var. milletimiz treni yeniden keşfetti, biz de onlara konforlu seyahat sağlamak adına gece gündüz çalışmaya devam ediyoruz.”

yeni misafirleri henüz keşfetse de; daimi yolcuları, kondüktörü, makinisti, yolcuların cağ kebabı siparişlerini getiren erzurum garı kebapçılarıyla trenin kendine ait bir dünyası var. vagon tipleri, yolcuları da ayrıştırıyor. pulman; koltukta seyahat edilen ve yatak seçeneği olmayan vagon, tam bilet fiyatı 47 tl. örtülü kuşetli; karşılıklı ikili koltukların bulunduğu, üstteki yataklar ile birlikte 4 kişinin kalabildiği oda tipi, tam bilet fiyatı 62 tl. yataklı vagon ise; altlı üstlü iki yataktan oluşan, 2 kişilik odalardan oluşan vagon, tam bilet fiyatı 117 tl. bir de yemekli vagon var. dörder kişilik masalar halindeki restorandan oluşuyor. menüde kahvaltı, çorba, ızgara köfte gibi sınırlı sayıda sıcak yemek ve soğuk sandviç bulunuyor. alkol satışı yok fakat yataklı vagonlarda alkol tüketimiyle ilgili herhangi bir engel yaşanmıyor. 13–26 yaş arası herkese tüm biletler %20 indirimli. pulman yolcuları, geri kalan çoğunluktan farklı olarak treni ilk amacıyla kullananlar, yani a noktasından b noktasına ulaşmaya çalışanlar dolayısıyla bu vagonlarda blogger’dan ziyade daimi yolcular var. engelli biletleri tren personelinin en çok şikayet ettiği unsurlardan, bu biletler ücretsiz olduğu için evsizler de alıyor ve trene sığınıyorlar…

aynı trenin bir vagonunda yaşayacak yeri olmadığı için trene binenlerle tanışıp, son vagona doğru iyi kadraj aramaktan helak olanlarla sohbet edebildiğiniz; 25 saatlik bir yolculuk.

--

--

140journos, türkiye’yi anlamak için orijinal belgesel videolar, nitelikli araştırmalar ve görsel hikayeler üreten bir yeni medya yayıncısı.