salgının 100 günü — bölüm 21
bölüm 21 (27 mart 2020 - 30 mart 2020)
27 mart cuma günü, ethem sancak’ın yeğeni murat sancak’ın evine 125 adet COVID-19 testi aldığını gösteren sosyal medya paylaşımı ve sancak’ın test yaparken çekilen videosu büyük tepki aldı. sancak, kitleri kendisinin satın aldığını söyleyerek fatura paylaştı.
bu görüntüler paylaşılırken bir başka haberde de, koronavirüs şüphesiyle çapa tıp fakültesi’ne giden yurttaşın, testinin pozitif çıkmasına rağmen ‘’yatan hasta’’ olarak kaydedilerek yer olmadığı gerekçesiyle evine gönderildiği, 46 yaşındaki bu kişinin eve dönmesinin ardından virüsün tüm aile bireylerine ve apartmanda yaşayan başka kişilere bulaştığı söylendi.
27 mart cuma günü, sağlık bakanı’nın tanımıyla, sürecin belki de en önemli toplantısı diye nitelendirdiği toplantı yapıldı. bakan, toplantının ardından kameralar karşısına geçti. “hastalığın yayılmasına karşı ileri tedbirlere ihtiyacımız olduğunu gördük. izolasyon çok önemli. hastalığı tecrit edelim. sosyal hareketlilik en alt düzeye inmelidir. çalışma saatleri günleri tatiller düzene konmalıdır. sokakta geçirilecek zamana kısıt getirilecek. alınacak tavsiye kararlarını sayın cumhurbaşkanı’na arz ettim. kendilerinin bu konuda alınan tedbirlerle değerlendirmeleri olacak,” diyerek sözlerine başladı. anlaşılan alınan kararları cumhurbaşkanı’nın açıklayacağıydı ve sağlık bakanı detay vermekten kaçınıyordu. bakan koca, verileri bakanlığın internet sitesinde duyurmaya başladıklarını açıkladı. türkiye, günlük yeşil tablolarla tanıştı. toplantı açıklamaların cumhurbaşkanı tarafından yapılacağı sebebiyle çok kısa tutuldu.
bir gazeteci, “rize’de bir belde ve 4 köy karantina altında. yılmaz özdil izmir’de durumun kötü olduğunu söyledi. bu konuda değerlendirmeleriniz nelerdir? bir de 33 yaşında bir sağlık çalışanı vefat etti denildi. detaylar nedir?” diye sordu. bakan koca, “öneriler sayın cumhurbaşkanına arz edildi. detay vermem doğru olmaz. diğer sorunuzla ilgili, ilk gördüğümüz bir vaka, ailesi ve çalışanlarından bahsetmiştik. yurtdışı teması olan kişi genç, babası ve amcası yoğun bakımda tedavi edildi, filyasyonda aileye benzer şekilde yoğun bakımda 3. hasta oldu. bir özel hastanede yoğun bakım hastası bu hastanın yakını (taşıyıcı kişi) muhasebe işlemleri için sağlık çalışanı ile temas ediyor. immün yetmezliği olan bu sağlık çalışanı o temasla virüsü kapıyor. ateşi vardı. mevsimsel grip vardı. koronavirüs tanısıyla takip edildiği hastaneye gidiyor. 58–59 kişi ile temas ediyor. o kişi de yoğun bakımda hayatını kaybetti. ilk bulaştıran kişi hayatta. o nedenle o kişinin temas ettiği kişilerin izolasyonunu önemsiyoruz. herkes kendisini virüsü taşıyormuş gibi davranıyor olmalı, bu dönemde evde kendimizi izole ederek kalmayı öneriyoruz. ancak kronik hastalığı olan gençler için de kötü sonuçlarına sebep oluyoruz,” dedi. bütün illerde ne kadar vaka olduğunu bildiklerini, bazı illerde bu sayının fazla olduğunu, cumhurbaşkanı’nın açıklamayı yapacağını ekledi. murat sancak’ın, şirketi üzerinden aile içi test yaptığı görüntüleri üzerine bakan’a testlerin şirketler ve kişilere ulaşması durumu, türkiye’de mevcut kullanılabilir test kiti sayısı ve istanbul’da testlere ulaşılamıyor iddiaları soruldu. bakan koca bu soruya “testlerle ilgili, vatandaşa ücretle yapılmaması gerektiğini söylüyorum. iznini bakanlık olarak veriyoruz. görüntüleri tasvip etmiyorum, bu kişilerle ilgili gereken yapılır. talebin arttığını biliyoruz. pcr testi var. üniversiteler dahil yapılıyor. pcr yöntemi ile bir testi, 60–75 dakika sürede veren, 2–3 saatlik ekstraksiyon safhasından sonra toplam 3–4 saatten önce sonuçlandırmak mümkün değil. çin’den ekstraksiyon safhası olmayan yeni bir kit getirdik, 3 gündür bu kiti testi yapabilecek tüm laboratuvarlara gönderdik. 350 bin PCR kiti aldık. 3–4 saatle olan 1 milyon hızlı kit var. hızlı 15 dakikalık tarama kiti olan 350,000 antikor testi var,” diye yanıtladı. bir başka gazeteci de bakana COVID-19 tanısı almış sağlık personeli sayısını sordu. bu soruya da bakan, “sağlık personelimizin, riskli olan hekimlerin bu dönemde COVID-19 tanısı aldığı oldu. sayısını şu an söylemem doğru değil, ama korumak için gayret içindeyiz,” yanıtını verdi.
3,615,000 n95 maske dağıtıldığını, bu dönemde sağlık çalışanlarının ihtiyacının karşılanmasında taviz vermeyeceklerini, hassasiyetle ve personeli, çalışanı korumak noktasında sayıları vermediğini sözlerine ekledi. önlemlerin ve sayıların il il açıklanıp açıklanmayacağını soran bir gazeteciye de bakan daha fazla vakanın görüldüğü illerle ilgili önerileri sunduklarını, detay vermesinin doğru olmadığını, sayın cumhurbaşkanının bu konudaki değerlendirmesini yapacağını, yine cumhurbaşkanı uygun görürse bunları kamuoyu ile paylaşacağını ilave etti. il il açıklamama sebebinin de bir bölgenin salgını, o bölgeden bir başka bölgeye geçişlerin fazla olmasına sebep olarak yayabileceği olduğunu ifade etti. önümüzdeki günlerde çin’den gelen ilacın değerlendirileceğini söyledi. umre’den gelemeyen 362 kişi ile ilgili bir çalışma yapıldığını, yoğun bakımlarda doluluk oranının da %62–63 olduğunu söyledi. çin’den gelen kitlerle ilgili olarak da, bunların antijen kiti olduğunu, deneme amaçlı kullandıklarını ancak onun devamını getirmek istemediklerini vurguladı. 350,000 hızlı kit antikor kiti bulunduğunu belirtti. özel sektörle ilgili de vardiya usulü ile bir öneri olursa değerlendireceklerini ifade etti.
cumhurbaşkanı erdoğan’ın huber köşkü’nden koronavirüsle mücadele kapsamında alınan yeni tedbirleri açıkladığı konuşmasında, artık daha çok fedakarlık yapmamız gereken bir döneme girdiğimizi söyledi. 2 milyon dar gelirli haneye biner lira nakit desteği sağladığını söyleyen erdoğan, üretim ve tedarik zincirlerinin de aksamadığını belirtti. “testler kesinlikle ücretsiz” diyen cumhurbaşkanı gerektiğinde yurt dışından malzeme tedariki yapıldığını da ifade etti ve istanbul, ankara, izmir, kocaeli başta olmak üzere 30 büyük şehrin tamamında uygulanacak tedbirleri açıkladı. buna göre şehirlerarası seyahatler yalnızca valilik izni ile gerçekleşecek, özel sektörde minimum personelle esnek çalışma sistemi, toplu taşıma araçlarında seyrek oturma düzeni başlayacak, piknik alanları, ormanlar, ören yerleri gibi alanlar hafta sonları kapalı kalacak, hafta içi de buralarda hiçbir şekilde toplu olarak bir arada bulunulmayacak, askerler “14 gün karantina kuralı”na uygun şekilde kontrollü olarak celp ve terhis uygulamasına tabi tutulacak, yurtdışı uçuşların tamamen sona erdiğini, tüm illerde valilerin başkanlığında pandemi kurulu oluşturularak alınan tedbirlerin takibi yapılacak, gerektiğinde o şehre mahsus ilave tedbirler de yine burada kararlaştırılacaktı.
- istanbul valisi ali yerlikaya, maddi durumu yerinde olmayan 65 yaş ve üstü ve kronik rahatsızlığı olan vatandaşlar için “vefa hareketi” kapsamında gıda kolisi yardımı yapılmaya başlandığını açıkladı. bankacılık düzenleme ve denetleme kurumu (bddk), taşıt ve tüketici kredilerinde anapara, faiz ve taksit ödemelerinin erteleme taleplerinde orijinal vadenin sınırlayıcı olmayacağını açıkladı.
- ilk bölgesel karantina kararı rize’de alındı. rize’de, merkeze bağlı kendirli beldesi ve 4 köy (yeni selimiye, beştepe, esentepe ve maltepe köyleri) koronavirüs salgını nedeniyle karantina altına alındı. aynı gün, yozgat’ın çekerek ilçesine bağlı yukarıkarahacılı köyü COVID-19 tedbirleri kapsamında karantina altına alındı, köye giriş ve çıkışlar durduruldu.
- türk hava yolları, 27 mart saat 23.59 itibariyle 17 nisan 2020 tarihine kadar yalnızca sınırlı dış hat seferlerinin devam edeceğini, ve bu bağlamda new york hattının iptal edildiğini açıkladı.
- iyi parti lideri meral akşener “sayın koca’nın söylediği bireysel olağan üstü hal’ini ilan etsinler, aslında bunun yapılması gerektiği kanaatini ifade etmek. zorunlu karantinayı, hadi olağan üstü hal demeyelim, sokağa çıkma yasağı da demeyelim, hadi zorunlu karantina diyelim. bu karantina süresini devletin, yani devleti yöneten iktidarın ilan etmesi gerektiğini bilim insanları da söylüyor. bilim kurulu’nun içinde yer alan bilim insanları da söylüyor. dün, sayın koca’da böyle bir cümle sarf ederek o da söylemiş oldu. Şimdi, ‘bu niye olmuyor?’ bakmamız gerekiyor. şimdi biz, tek kişinin iki dudağı arasındaki bir sistemde yürüyoruz. cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi. Her şeyin başı sayın erdoğan. her konuda kendisinin kararına müracaat ediliyor” diyerek zorunlu karantina fikrini destekledi.
- yaklaşık bir aydır insanlık dramı yaşayan göçmenlerin, edirne valiliği koordinasyonunda otobüslerle misafirhanelere gönderildiği, koronavirüs tedbirleri kapsamında karantina altında tutulacak göçmenlerin daha sonra uygun bölgelere gönderileceğini açıklandı. bu kişilerin kaçının hasta olduğu ve aldıkları sağlık hizmetlerinin detayları ile ilgili hiçbir resmi açıklama yapılmadı.
uykusuz geceler devam ediyor, merakla gece yarısından hemen önce bakan koca tarafından paylaşılan rakamlar bekleniyordu. 27 mart için paylaşılan tabloda 2,069 yeni vaka daha tespit edildiği, 17 kişi hayatını kaybettiği paylaşıldı ve böylece toplam vaka sayısı 5,698’e, ölüm sayısı da 92’ye ulaştı.
bu sırada ingiltere’de: birleşik krallık başbakanı boris johnson’ın koronavirüs testinin pozitif olduğu açıklandı. twitter üzerinden bir video paylaşan johnson kendisini evinde izole ettiğini duyurdu.
28mart’tan itibaren vaka tabloları daha erken saatlerde duyurulmaya başlandı. buna göre 1,704 yeni vaka tespit edildiği, 16 kişinin hayatını kaybettiği duyuruldu. salgının başından beri toplam 55,464 test yapıldığı ve son 24 saat içinde 7,641 test gerçekleştirildi. toplam vaka sayısı 7,402, hayatını kaybeden sayısı da 108 oldu.
içişleri bakanlığı’nın yayınladığı koronavirüs tedbirleri kapsamında uçak/otobüs genelgesine göre, havayolu ile düzenlenecek uçuşlarda yolcuların seyahat izin belgesi olmadan seyahat edemeyeceği açıklandı.
istanbul’da sahil ve piknik alanlarında spor, yürüyüş, piknik, ve balık tutma aktivitelerinin de gün itibariyle durdurulması, çocukların market ve pazar yerlerine alınmaması kararlaştırıldı.
TTB aile hekimliği kolu başkanı filiz ünal, istanbul’un farklı ilçelerinde görevli toplam 24 aile hekimi ile hemşirede koronavirüs tespit edildiğini açıkladı. TTB aile hekimliği kolu başkanı filiz ünal malzeme dağıtımında geç kalındığını söyledi. sağlık bakanlığı’nın süreci titizlikle planlayamadığını ifade eden ünal, çoğunluğu apartmanların giriş katında yer alan asm’lerin test için uygun olmadığını belirtti.
dokuz eylül üniversitesi pandemi servis sorumlu hekimi doç. dr. yusuf savran, sosyal medyadan paylaştığı videoda türkiye’nin koronavirüs ile mücadelesi hakkında “istatistiklere bakınca hazırlıksız yakalanmış italya’ya göre, ‘biz buna hazırlandık’ diyen türkiye daha ciddi bir sınav veriyor. vaka sayımız ve ölüm sayımız şu ana kadar italyanlardan daha ileridedir. türkiye hâlâ bu işin ciddiyetinde değildir” dedi.
abd’den uçakla türkiye’ye gelen 241 kişi, yeni tip koronavirüs önlemleri kapsamında kastamonu’daki öğrenci yurduna yerleştirildi.
cumhurbaşkanı kararı ile ulaştırma ve altyapı bakanı mehmet cahit turhan’ın görevine son verilerek, yerine bakan yardımcısı adil karaismailoğlu atandı.
bu sırada amerikan hastane gemisi mercy’de: amerikan hastane gemisi mercy, los angeles limanına ulaştı. bu gemi koronavirüs tanısı olmayan hastalar için kullanılması planlandı. gemilerin her birinde 12 ameliyathane, 15 klinik, 80 yoğun bakım yatağı, tomografi ünitesi ve helikopter bulunuyor.
bu sırada portekiz’de: portekiz hükümeti, ülkedeki tüm sığınmacılara ve kaçak göçmenlere oturma izni verildiğini ve bu kişilerin otomatik olarak sağlık ve sosyal hizmetlerin de olduğu her türlü devlet hizmetinden faydalanabileceklerini açıkladı.
29mart pazar günü, fahrettin koca, her hafta sonu olduğu gibi yine istanbul’daydı. kendi kelimeleriyle, sağlık alanında bir sınav verilen bu günlerde hizmet kapasitesini ileri taşımak adına koronavirüs hastalarına da hizmet sunacak olan okmeydanı eğitim ve araştırma hastanesi’nin 600 yataklı ilk etabının hizmete açıldığını duyurdu.
1,815 yeni vaka tespit edilmişti. 23 kişi hayatını kaybetmişti. yoğun bakımda takip edilen hasta sayısı 568, entübe hasta sayısı da 394 idi. toplam 131 kişi hayatını kaybetmişti.
resmi gazete’de yayınlanan cumhurbaşkanlığı kararı ile belediyelerin aylık vergi borçlarına yapılan kesintinin üç ay için durdurulacağı açıklandı.
istanbul valisi ali yerlikaya, istanbul’da ticari taksilerin trafiğe çıkışlarında plakasının son hanesine göre sınırlamaya gidileceğini, gece yarısından itibaren plakasının son rakamına göre tek-çift plaka uygulaması başlayacağını duyurdu.
genel iş sağlık sendikası, malzeme eksikliğini dile getirdikleri için haklarında soruşturma açılan sağlık çalışanlarının olduğunu vurgulayarak sağlık bakanlığı’na “soruşturma açmak yerine seslerine kulak verin” dedi.
valilik açıklamalarına göre çankırı, sivas, kütahya, artvin, gümüşhane, giresun, yozgat, van, ve çanakkale’de belirli yerleşim birimleri karantina altına alındı.
türk tabipleri birliği, pandemiye ilişkin verilerin sosyal medyada tweet ile paylaşılmasını eleştirerek bu verilerin hastalığın şehirlere, yaş, cinsiyet, ve mesleklere göre dağılımını içeren ayrıntılı bir biçimde sağlık bakanlığı resmi web sitesinde yer alması gerektiğine dikkat çekti.
umreden döndükten sonra ankara ve konya’da karantinaya alınan vatandaşların 14 günlük karantina süresi sona erdi. uzun bir sürenin ardından ailelerine kavuşmak isteyen vatandaşların, gölbaşı’da karantinanın yapıldığı yurdun önündeki bekleyişi sürüyordu. ısparta’da da 14 günü dolacak umreciler için bekleme devam ediyordu.
bu sırada amerika’da: amerika birleşik devletleri’nde koronavirüs ile ilgili mücadele ekibinde başkan trump’a danışmanlık yapan dr. fauci, pandeminin amerika’da milyonların hastalanmasına sebep olacağını, hayatını kaybedenlerin sayısını 100,000 ile 200,000 arasında tahmin edildiğini açıkladı.
30mart’ta sağlık bakanlığı’nın yayınladığı koronavirüs verilerinin tutarsız olduğunu iddia eden sosyal medya paylaşımlarının asılsız olduğunu vurgulayan koca, açıklanan sayısal verilerin kanıta dayalı olduğunu aktardı ve gerçekleri çarpıtmanın kimseye faydası olmadığını dile getirdi. 30 mart itibarıyla, toplam hasta sayısı 10,000’i geçerek 10,827 oldu.
türkiye’de COVID-19 tanısı konmuş hastaların sayısı günden güne artıyordu. öyle ki cumadan cumartesiye geçerken türkiye, yüzde 30’luk yeni vaka artış hızıyla dünya birincisi olmuştu. 29 mart pazar günü itibarıyla bu oranın yüzde 25’e inmesine rağmen, korona virüsün en çok görüldüğü ilk 15 ülke arasında da türkiye, en çok yeni vaka görülen 3 ülkeden birisi durumuna geldi.
yine gazete duvar için kaleme aldığım bir makalede sağlık bakanlığı’nın test sonuçlarının oldukça geç çıkması sonucu açıkladığı vaka ve test sayılarının hangi günlere de ait olduğuna dair bir veri paylaşımında bulunmasının önemine dikkati çekiyordum. karantina tedbirleri ile ilgili olarak da şu paylaşımı yapıyordum: “bana hekim olarak en çok sorulan sorulardan bir tanesi de 65 yaşın zorunlu evde kalması durumu. risk grubu olan 65 yaş evde tutulurken, gençlerin halen evden çıkıp geri dönmeleri, çalışıyor olmaları, virüsün bulaşıcılığında çok önemli. bu sebeple 65 yaşın altındaki vatandaşlarımız için de hastalığın bulaşıcılığına engel olmak üzere bazı önlemler almak lazım. amerika’da 3–4 hafta önce altyapının da yeterli olmasından dolayı birçok şirket evden çalışma sistemine geçti. okullar kapatıldı. ülkemizde ise birçok sektörde halen çalışmakta olan vatandaşlarımız için sosyal güvenlik ve ekonomik tedbirler derhal alınmalıdır. şu anki uygulama hakkında hukukçu barış erman konuyu şöyle değerlendiriyor: “umumi hıfzıssıhha kanunu’nun 57. maddesinde belirli hastalıklar sayılmış, tecrit tedbiri ile diğer bazı tedbirlerin bu hastalıklarla ilgili olarak uygulanabileceğine, aynı kanunun 72. maddesinde yer verilmiştir”. bu listede covid-19 gibi yeni hastalıklar bulunmamakta. erman, “kanunun 62. maddesi, 57. maddede listelenen durumlar dışında sağlık bakanlığı’na kanundaki tedbirlerin tamamını veya bir kısmını uygulamak konusunda yetki verse de bu yetkinin neler kapsadığı oldukça muğlaktır” diye ekliyor. erman, il özel idaresi kanunu’na 2018’de eklenen hükümle, 11 c maddesi kapsamında valilere kamu düzenini ve güvenliğini, olağan hayatı bozacak hallerde en fazla 15 gün kısıtlama yetkisi verdiğine dikkati çekerek, kamu sağlığını tehdit eden durumların bu yetki kapsamı dışında olduğundan, yasanın aslında valilere, bu kısıtlamaları belirli bir yaşa uygulama yetkisini vermediğini söylüyor. sosyal medya kanalıyla hükümetin pandemi yönetimini ve sürecini eleştiren kişilerin de son günlerde gözaltına alındıklarını duyuyoruz. barış erman bu konuda da, şiddeti övmeyen, şiddete yöneltmeyen, yakın ve mevcut tehlike doğurmayan bu gibi durumların eleştiri hakkı sınırları içinde değerlendirilmesi gerektiğini, suç teşkil etmediğini belirtiyor. ülke çapında sokağa çıkma yasağının ilan edilebilmesi için ancak olağanüstü hal (ohal) ilan edilmesi gerekmektedir. sağlık nedeniyle ilan edilebilecek ohal durumunda, sokağa çıkma yasağı gibi tedbirler alınabilir. erman, bu durumda söz konusu tedbirlerin insan haklarını askıya alma sonucunu doğuracağından; amaçlarla, tedbirlerin, uyumlu ve orantılı olup olmadıklarının denetlenmesinin zorlaşabileceğini ekliyor.”
cumhurbaşkanı erdoğan, millete sesleniş konuşmasının ardından salgın ile mücadele kapsamında “biz bize yeteriz” diyerek milli dayanışma kampanyası’nı başlattı ve 7 aylık maaşını bağışladığını duyurdu. konuşmanın ardından attığı tweet ile iban numaraları paylaşan erdoğan, halkı bağış yapmaya davet etti.
recep tayyip erdoğan’ın yaptığı ulusa sesleniş konuşması’nda ikitelli şehir hastanesi’nin mayısta, göztepe şehir hastanesi’nin ise eylül’de açılacağını duyurdu. yök’ün mart ayında yurtlarda kalmayan öğrencilerin ücretlerinin geri ödenmesine ilave olarak nisan, mayıs, ve haziran ayları için de ücret alınmayacağını ifade etti. bunun yanı sıra uzaktan eğitim gören öğrencilere 8 gb’a kadar internet hizmeti verileceğini de söyledi.
diyanet işleri başkanlığı, “maaşını paylaş kardeşinle yakınlaş” çağrısıyla tüm personeli ile pandemi sürecinin sonuna kadar maaşlarının bir kısmını paylaşacağını açıkladı.
istanbul valisi ali yerlikaya, şehirlerarası deniz yolu ulaşımında yük taşımacılığına devam edileceğini, fakat yolcu taşımacılığının durdurulduğunu açıkladı.
türk tabipleri birliği, pandemik influenza ulusal hazırlık planı kapsamında, merkezi ve iller düzeyinde kurul toplantıları ile i̇l hıfzıssıhha meclisleri toplantılarına tabip odası temsilcilerinin dahil edilmediğine işaret edilerek, söz konusu eksikliğin hızla giderilmesi ve tabip odası temsilcilerinin ivedilikle çalışmalara dâhil edilmesini istedi.
28 mart’ta ‘’türkiye’nin i̇talya’dan daha ciddi bir sınav verdiğini söyleyerek bir video paylaşan dokuz eylül üniversitesi pandemi servis sorumlu hekimi doç. dr. yusuf savran, yeni bir video paylaşımında bulunarak, önceden hazırlandığı belli olan bir metni okudu. dr. savran, “sağlık bakanlığı’mız ve ilgili birimler çalışmalarını titizlikle yürütmektedir. yaptığım açıklamalar ve i̇talya örneği yanlış anlaşılmıştır. bizler sorumlu hekimler olarak çalışmalarımızı sürdürüyoruz. eğer yaptığım açıklamalar paniğe neden olduysa devlet büyüklerimden ve halkımdan özür dilerim” ifadelerini kullandı. akp eski milletvekili nükhet hotar’ın rektörlüğünü yaptığı dokuz eylül üniversitesi’nden de dr. savran’ın sözleriyle ilgili açıklama geldi. açıklamada, doç. dr. savran’ın sözlerinin yanlış anlaşıldığı savunuldu. italya ya da başka ülkelerde yaşanan ölümlerin türkiye ile karşılaştırılmasının doğru olmadığı belirtilen açıklamada, başta savran olmak üzere klinikte çalışan ekibin yoğun stres ve gayret içinde fedakârlık yaptığı belirtildi. rektörlük açıklamasında, “vatandaşlarımızı uyarmak amacıyla kaygı ve korkusunu farklı bir üslupla aktaran hocamızın bu konuda yanlış anlaşıldığını ve kendisinin de üzgün olduğunu buradan paylaşmak istiyoruz” denildi.
150 gönüllü mimarın ortaklaşa kurduğu ve temeli gönüllüğe yatan acil korona mekanları ağı isimli grup bir çağrı yaparak multidisipliner, kolektif ve gönüllü bir tasarım ve işbirliği sürecine başladıklarını açıkladı.
bu sırada dünyada:
- abd’nin kentucky eyaletindeki louisville şehrinin baş sağlık strateji uzmanı dr. sarah moyer, yapılan testlerdeki yalancı-negatiflik oranının %40 olduğunu açıkladı. new york times gazetesindeki köşesinde de ross douthat, çin’deki hastanelerde, tanısı konmuş her sekiz koronavirüs hastanın ancak beşinde, yani %63’ünde testlerin pozitif olduğunu yazdı.
- guam adasında demirlemiş halde bulunan theodore roosevelt uçak gemisinin kaptanı brett crozier, deniz kuvvetleri’ndeki 3 ayrı generale gemideki salgını anlatan, gerekli olmayan personelin tahliye edilmesini, hasta mürettebatın da karantina altına alınması, bu karantina sona erdikten sonra da geminin temizlenmesi işleminin yapılmasını öneren bir elektronik posta gönderdi. ertesi gün bu önerilerin san francisco chronicle gazetesi’nde yayınlanacağından haberi yoktu.
- dünyanın en çok tanınan çocuk beyin cerrahlarindan birisi olan amerikalı doktor james t. goodrich COVID-19 nedeniyle new york’ta öldü. amerikan donanmasını iki dev hastane gemisinden birisi olan usns comfort new york limanına ulaştı. gemi koronavirüs sebebiyle yoğun çalışan ve dolu sağlık merkezlerine rahatlatmak ve özellikle COVID-19 tanısı dışındaki hastaların tedavilerinde kullanılmak üzere görevlendirildi.
- tokyo olimpiyatları 23 temmuz — 8 ağustos tarihleri arasında yapılmak üzere 2021 yılına ertelendi.
